Varyasyon nedir?
Varyasyon kelimesi dilimize Fransızcadan girmiştir ve “değişim, çeşitleme, değişik biçim” gibi anlamlara sahiptir fakat bambaşka alanlarda bambaşka anlamları bulunmaktadır. Aslında Latince “variare” yani “başkalaşmak” kökünden türemiştir.
Varyasyon gerçekte “bir durumda, miktarda, seviyede emin sınırlar dahilinde görülen bir metamorfoz ya da hafif bir çeşitlilik hali” demektir. Buna ilave olarak gökbilim, biyoloji, matematik, müzik ve dilbilimde de öbür anlamlara sahiptir.
Biyoloji terimi olan varyasyon, bir türün bireyleri aralarında görülen farklılıklar, karakterlerde görülen şartların değişmesi” anlamına kazanç ve bu duruma genetik varyasyon denmektedir.
Astronomi terimi olarak varyasyon “bir gök cisminin kendi yörüngesinden sapması veya hareketinde bir sapma olması” anlamına gelmektedir.
Matematik terimi olarak ise varyasyon bir fonksiyonun argümanı veya argümanlarının değerindeki minik değişikliklere emrindeki olarak fonksiyonun değerinin değişmesi anlamına kazanç.
Müzik terimi olarak varyasyon çeşitleme anlamına kazanç, yani bir parçanın melodisinde, ritminde, temposunda vb.
etmenlere alt olarak değişik şekillerde konuşulması, dilde görülen farklılık hali anlamına kazanç.
Genetik varyasyon nedir?
Kalıtımsal varyasyon, kalıtımsal mutasyonun bir sonucu olarak bir türün üyeleri aralarında veya bir türün grupları aralarında görülen genomların ayrı olması durumudur.
Her bir gen havuzu içerisindeki öbür gen çiftleri bulunur. Varyasyon ayrıca bir topluluğun içerisinde ayrıca de üyeler arasında görülebilir, ayrı genler taşıyan taşıyıcılar bu duruma yol açar.
Genetik varyasyon temel olarak mutasyondan kaynaklanır, mutasyon ise kromozomların kimyasal yapısındaki daimi değişikliklerdir. Ayrıca gen çiftlerinde değişimlere yol açan bir öteki koşul da genetik rekombinasyondur.
Bir kalabalık içerisindeki bireylerin arasında görülen genetik varyasyon kesin seviyelerde saptanabilir. Genetik varyasyonun, niceliksel özelliklerde (sürekli olarak değiştirme belirten ve çoğu gen göre kodlanan özellikler) ya da ayrık özelliklerde (ayrı kategorilere düşen ve bir veya birkaç gen tarafından kodlanan özellikler) görülen fenotipik değişikliklerin gözlenmesiyle saptanması mümkündür.
Kalıtımsal varyasyonu hem protein elektroforezi sürecinde enzimlerin seviyesinde görülen değişimleri inceleyerek de vermek mümkündür.
Böceklerde ve bitkilerdeki enzimlerde kodlanan genlerin yarısı polimorfik olabilir, fakat omurgalılarda polimorfizm daha nadir görülmektedir.
Sonuç olarak kalıtımsal varyasyon genlerde yer alan nükleotidlerin içindeki bazların dizilimindeki farklılıklardan kaynaklanmaktadır. DNA incelenmesi sonucunda genlerin hem kodlama bölgelerinde ayrıca de kodlama olmayan intron bölgelerinde kalıtımsal varyasyona rastlanmıştır.
Coğrafi varyasyon ise ayrı bölgelerde yaşayan popülasyonlarda görülen genetik farklılıklardır, bu durumun sebebi ise doğal seçimi ya da genetik sürüklenmedir. Mayoz ayrılma esnasında yaşanan kros over ve rastgele ayrımlama süreçleri sonucunda yeni gen çiftleri ya da gen çiftlerinin yeni kombinasyonları oluşabilir. Keza tesadüfen dölleme de varyasyona yo açabilir.
Varyasyon örnekleri
Bir insanın deri rengi, saç rengi, göz rengi, gamzeleri ve çilleri gibi özellikler popülasyon içerisinde görülen genetik varyasyona birer örnektir. Bitkiler arasında görülen genetik varyasyona ise et yiyen bitkilerin yapraklarındaki metamorfoz ya da polen taşıyıcıları cezbetmek için böcekleri andıran çiçeklerin oluşumu örnek verilebilir.
Bitkilerde görülen gen değişikliklerinin sebebi çoğunlukla gen akımıdır.
Bu tür varyasyonlar hayvanların içinde bulundukları çevre koşullarına daha iyi adapte olabilmesini sağlar.
Varyasyon kelimesinin sözlük anlamı
1. Değişik biçim, varyete:
2. biy. Metamorfoz.
3. müz. Çeşitleme.
4. dil b. Bir dil içindeki çeşitler.
5. Bazı karakterler bakımından öbür olma, orta durumdan sapma.
6. Esas nesil tipine tarafından belirli karakterlerde görülen ayrılıklar.
Varyasyon kelimesinin İngilizcesi
1. variation
Kaynak:
https://en.wikipedia.org/wiki/Genetic_variation
www.tdk.gov.tr
.
Kaynak : https://www.nedir.com/varyasyon
Bir önceki yazımız olan Sungerler Nedir? Sungerler Ne Anlama Gelir? başlıklı makalemizde anlamı, bilgi ve hakkında hakkında bilgiler verilmektedir.