Mikrosopi nedir?

Mikroskopi, mikroskop kullanarak çıpla gözle görünemeyen objelerin incelenmesi ya da olağan objelerin incelenmesini ele alan bir teknik alandır. Mikroskopinin en çok tanıdık üç branşı optik mikroskop, elektron mikroskopisi ve taramalı sondalı mikroskopidir.

Optik mikroskopi ve elekton mikroskopisi, elektromanyetik radyasyonun ya da elektron ışınlarının kırılması, dağılması ya da yansımasını kullanır ve bir görünüm oluşturur. Alınan örneğin geniş çaplı irradiyasyonu sürdürülerek veya mesela üzerinden bir ışının taranması ile işlem gerçekleşir.

Taramalı sondalı mikroskopide taramalı sondanın incelenen nesnenin yüzeyi ile girdiği temas da işin içine girer. Mikroskopi yönteminin kullanılması biyolojide yeni bir devir açmıştır ve histoloji gibi birçok kayda değer bilim alanının doğmasını sağlamıştır.

Mikroskoplar ise ufak objeleri büyütmeye yarayan aletlerdir. Mikroskoplar çeşitli boylarda ve şekillerde olabilirler ve birçok görüntüleme yöntemi (ışık, elektron, iyon, x-ray, mekanik sonda vb.) ve sinyal kullanarak bir görünüm oluşturabilirler.

Mikroskopla çözümleme.

Mikroskop çeşitleri ve dilekçe alanları

1) Kolay mikroskop

Kolay mikroskobun birincil mikroskop çeşidi olduğu düşünülür. Bu mikroskop 17. yüzyılda Antony van Leeuwenhoek tarafından icat edilmiştir, Leeuwenhoek ince taraflı (yakınsak) bir merceği bir tutacak ile numunenin üstüne tutunca kolay mikroskobun doğumuna zemin hazırlamıştır.

Bu mikroskop görüntüyü 200-300 defa büyütebilir ve esasen bir büyüteçtir diyebiliriz. Bu mikroskop basit bir mikroskop olsa bile Antony van Leeuwenhoek’e birçok biyoloji ile ilgili numune hakkında fazla manâlı bilgiler sağlamıştır, özellikle de kırmızı kan hücrelerinin şekilleri arasındaki farklılıkları bu mikroskop baştan sona saptamıştır.

Bugün kolay mikroskoplar eskisi kadar sık kullanılmamıştır zira ikinci bir mercek eklenerek bileşik mikroskoplar icat edilince basit mikroskobun yerine geçmiştir ve daha iyi görünüm vermiştir.

2) Bileşik mikroskop

İki mercek kullanarak alaşım mikroskop oluşturulmuştur ve basit mikroskopa tarafından fazla daha iyi büyütme özelliğine sahiptir. Eklenen ikinci mercek baştan sona görüntü ilkine oranla fazla daha artı büyütülebilir.

Bileşik mikroskoplar ışıklı bölge mikroskoplarıdır, bu da demektir oysa incelenen numuneye alttan ışık verilir.

Alaşım mikroskop görüntüyü 1000 sefere dek yakınlaştırabilir. Bu mikroskoplar gayet ucuzdur oysa epeyce kullanışlıdır, okullar ve araştırma laboratuvarlarında kullanılabilirler.

3) Stereo mikroskop

Stereo mikroskop görüntüyü 300 sefere kadar yakınlaştırabilir. Bu mikroskop tek gözlüdür ve opak objeler ile alaşım mikroskop ile incelenemeyecek dek büyük objeleri tahlil etmek için kullanılır zira slayt hazırlığı gerektirmez.

Büyütme oranı düşük olsa da epeyce kullanışlı bir mikroskoptur. Numunenin yüzeyi hakkında epeyce yakın ve üç boyutlu bir görünüm verir ve kullanan kişinin numuneyi görüntüleme esnasında hareket ettirebilmesine de imkan tanır.

Stereo mikroskoplar biyoloji ile ilgili ve tıbbi bilim uygulamalarında kullanıldığı gibi elektronik endüstrisinde de kullanılır, mesela saat yapan ve devre kartı üreten endüstrilerde bu mikroskoplar sıklıkla kullanılır.

4) Eşodaklı tarama lazer mikroskobu

Bileşik mikroskop ve stereo mikroskopun tersine eşodaklı mikroskop numuneyi göz atmak için düz ışık yok de lazer ışığı kullanır ve boyanmış numuneyi tarar.

Bileşik mikroskopta olduğu gibi eşodaklı mikroskopta da gösterme epeyce yüksek oranda büyütülür fakat bileşik mikroskoba oranla daha nitelikli bir görünüm elde edilir. Hücre biyolojisi ve tıbbi araştırmalarda bu mikroskoplar sık kullanılır.

5) Taramalı elektron mikroskobu

Taramalı elektron mikroskopları manzara meydana getirmek için ışık yerine elektronları kullanır. Numuneler vakumlama ya da yarı vakumlama durumunda taranır, böylece ilk önce dehidrasyona uğrayarak spesifik olarak hazırlanabilirler ve altın gibi yardımcı bir materyal ile ince bir katman şeklinde kaplanabilirler.

Numune hazırlandıktan ve yerleştirildikten sonra taramalı elektron mikroskobu numunenin üç boyutlu, siyah beyaz bir görüntüsünü bilgisayar ekranına verir. Büyütme oranı üzerine çokça yoklama imkanı tanıdığı için maddesel, tıbbi ve biyolojik bilimlerde kullanılırlar. Kemiklerden böceklere değin o kadar fazla numuneyi bu mikroskop ile inceleyebilmek mümkündür.

6) Geçirimli elektron mikroskobu

Taramalı elektron mikroskobu gibi, geçirimli (transmisyon) elektron mikroskobu da görüntüyü büyütmek için elektronları kullanır ve numuneler vakum ile taranarak hazırlanırlar. 
Fakat taramalı elektron mikroskobundan bambaşka olarak geçirimli elektron mikroskobu numunenin iki boyutlu bir görüntüsünü olmak için dia hazırlama yöntemini kullanır.

Fiziksel ve biyolojik bilimlerde, metalürjide, nanoteknolojide ve adli analizlerde sıklıkla kullanılan bir mikroskop türüdür.

Mikroskopi kelimesinin İngilizcesi

1. microscopy

Kaynak:

https://www.microscopy.co.za/what-is-microscopyhttps://sciencing.com/different-kinds-microscopes-uses-5024481.htmlwww.tdk.gov.tr

.

Kaynak : https://www.nedir.com/Mikrosopi-nedir

Bir önceki yazımız olan Sukut Nedir? Sukut Ne Anlama Gelir? başlıklı makalemizde anlamı, bilgi ve hakkında hakkında bilgiler verilmektedir.